تشخیص و درمان سوزش دست و پا
در این نوشتار به بررسی روش های تشخیص و درمان سوزش دست و پا میپردازیم، تا پایان همراه ما باشید.
پزشکان چگونه این بیماری را تشخیص می دهند؟
یک ارزیابی تشخیصی از خواب رفتن دست و پا انجام میشود، که براساس شناسایی مشکل زمینه‌ای است که باعث میشود شخص احساس گزگز و سوزش دست و پا داشته باشد. سابقه پزشکی فرد، همراه با معاینات فیزیکی و آزمایشات لابراتوار ، برای تشخیص ضروری هستند. پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را بسته به علت مظنون مور مور شدن دست و پا در شخص، درخواست دهد.
سوزش دست و پا را چگونه درمان کنیم؟
درمان مناسب برای سوزش دست و پا به تشخیص صحیح علت اصلی بستگی دارد. ممکن است در برخی موارد، این مشکل شما با حذف علت آن، درمان شود. روش‌های درمان شامل موارد زیر است:
مصرف ویتامین ب
ویتامین ب می‌تواند به پیشگیری از بی‌حسی دست و پا کمک کرده و آن را درمان کند. ویتامین‌های ب کمپلکس نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد عصب‌ها ایفا می‌کنند. این ویتامین به سیستم عصبی کمک می‌کند تا انتقال دهنده‌های عصبی را که حافظه و افکار را ایجاد می‌کند، بسازد. همچنین ویتامین ب در ساخت چربی غلاف عصب، شرکت می‌کند، کمبود چربی غلاف عصب می‌تواند باعث آسیب به عصب شود.
برای دریافت مقدار کافی از ویتامین ب:
آجیل، بادام‌زمینی، سبوس گندم و آرد جو دو سر بخورید
سبزیجات با بر‌گ‌های سبز و تازه مانند اسفناج، شلغم و میوه‌هایی مانند موز و آووکادو بخورید
تخم‌مرغ، گوشت، سالمون و جگر گاو مصرف کنید
در رژیم غذایی خود شیر کم چرب ، پنیر فتا ، پنیر دلمه و شیر سویا قرار دهید
با مراجعه به پزشک از کپسول‌های ویتامینی ب کمپلکس استفاده کنید.
کمپرس گرم
کمپرس گرم، گرما را به ناحیه آسیب‌دیده می‌رساند که باعث افزایش خون‌رسانی به این ناحیه میشود. با افزایش خون‌رسانی ، مواد مغذی ، هورمون‌ها و ترکیبات افزایش دهنده ایمنی بدن، به ناحیه آسیب‌دیده می‌رسد و سمومی را که به دلیل التهاب ایجاد شده، پاکسازی کرده که منجر به کاهش درد این ناحیه میشود.
در اینجا کاری را که باید انجام دهید، بیان می‌کنیم :
یک لباس یا پارچه تمیز برداشته و در آب گرم خیس کنید.
آب اضافی آن را بگیرید
ناحیه آسیب‌دیده را به مدت چند دقیقه با آن بپوشانید و سپس آن را بردارید.
این کار را ۳ تا ۴ بار در روز انجام دهید
مطمئن شوید که آب داغ نباشد که ممکن است باعث سوختگی پوست شما شود.
استفاده از حمام آب گرم نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد
دارو درمانی
اگر گزگز شدن دست و پا به علت بیماری مزمن مانند دیابت باشد، یا اگر پس از درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی رخ می‌دهد، استفاده از دارو درمانی برای کاهش علائم بکار می‌رود. این روش شامل استفاده از داروهای ضدالتهاب مانند آسپرین و ایبوپروفن است. همچنین مواردی وجود دارد که به افراد با خواب رفتگی پیچیده دست و پا، داروهای ضدافسردگی مانند آمی‌تریپیتلین داده میشود. اگرچه این داروها با دوز پایین تجویز میشود، اما برای رفع افسردگی بکار می‌رود. محققان بیان می‌کنند که این داروها می‌توانند به درمان مور مور شدن دست و پا کمک کنند، زیرا آنها درک افراد را از درد تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، اگر شخصی از درد شدید بی‌حس شدن دست و پا رنج می‌برد، مشتقات اپیوم مانند کدئین تجویز میشود.
تزریق استروئید
تزریق استروئید در ستون فقرات یا سطح کشاله ران ممکن است در کاهش علائم مزمن تاثیر بیشتری داشته باشد. استروئیدها داروهای بسیار قوی هستند. هدف از یک تزریق استروئید اپیدورال، قرار دادن این دارو در نزدیکی ناحیه آسیب یا پاتولوژی در ستون فقرات است. داروی استروئید تاثیر ترکیبات التهابی تولید درد، که در بدن تولید شده را برمی‌گرداند، و باعث کاهش درد و بهبود عملکرد میشود. یک بی‌حسی موضعی معمولاً همراه با استروئید تزریق میشود که می‌تواند درد را فوراً برای مدت کوتاهی متوقف کند. با ترکیب بی‌حسی موضعی و استروئید، علاوه بر تسهیل تسکین درمان، اطلاعات تشخیصی نیز بدست خواهد آمد.
تاثیر فیزیوتراپی
فیزیوتراپی ممکن است به عنوان یک درمان اضافه به داروهای مسکن پیشنهاد شود، که در بیماران مبتلا به سوزن سوزن شدن دست و پا به کنترل درد کمک می‌کند. علاوه بر گرمای مرطوب، روش‌های دیگری که احتمالاً توسط متخصص فیزیوتراپی به بیمار پیشنهاد میشود، شامل تحریک الکتریکی عصب محیطی، جریان اینترفرنشیال، فونوفورز (روشی جهت نفوذ بهتر داروهای موضعی به پوست از طریق اولتراسوند) با شدت کم است . این روش‌ها به کاهش درد کمک می‌کند و بیماران قادر هستند تا حرکات کششی آرامی را با راحتی بیشتری اجرا کنند. تکنیک‌های بافت نرم (مانند درمان نقاط ماشه‌ای) نیز ممکن است برای رفع درد و سفتی در عضلات لگن و ران مفید واقع شود . علاوه بر این، پزشک دستورالعمل‌هایی را درباره برنامه تناسب اندام کلی به بیمار ارائه دهد تا به کاهش وزن آنها و همچنین بیومکانیک مناسب و بازآموزی حالت درست بدن کمک کند.
طب سوزنی
طب سوزنی تا حدودی به کاهش درد گزگز و سوزن سوزن شدن دست و پا کمک می‌کند. طب سوزنی چندین سال است که در درمان اختلالات عصبی بکار گرفته میشود. این رشته درمانی را نمی‌توان در خانه انجام داد، بنابراین همیشه از متخصص طب فیزیکی برای اینکار کمک بگیرید. پزشک سوزن‌هایی را در اطراف ناحیه آسیب‌دیده بدن وارد می‌کند. هدف اصلی تحریک اکیوپوینت یا نقاط فشاری هستند که جریان خون را به سمت ناحیه آسیب‌دیده بهبود می‌بخشد.
ماساژ درمانی
در خواب رفتگی حاد دست و پا ، ماساژ می‌تواند تسکین فوری را فراهم کند، در حالی که در موارد مزمن، قبل از شروع درمان، علت اساسی خواب رفتن دست و پا، باید به درستی ارزیابی شود. ماساژ با افزایش جریان خون در ناحیه آسیب‌دیده، بی‌حسی دست و پا را برطرف می‌کند. این افزایش جریان خون، شدت علائم پارستزی را کاهش می‌دهد. همچنین، ماساژ روشی مفید در تحریک عصب‌ها و بهبود عملکرد عصب است.
مقداری روغن ماساژ (از روغن معطر یا روغن نارگیل می‌توانید استفاده کنید)را روی ناحیه مورد نظر قرار دهید.
قسمت آسیب‌دیده بدن را به مدت چند دقیقه با استفاده از انگشتان و با فشار محکم ماساژ دهید. از حرکات دایره‌وار برای ماساژ استفاده کنید.
ماساژ را ۲ تا ۳ بار در روز برای چند روز متوالی تکرار کنید.
ورزش درمانی
گرچه ورزش بطور مستقیم در بهبود خواب رفتن دست و پا مؤثر نیست، اما اینکار به حرکت عضلات، سوزاندن کالری و کنترل سطح قند خون تا حدی کمک می‌کند. احتمال ابتلا به سوزن سوزن شدن دست و پا در بیماران مبتلا به دیابت شیرین به دلیل نوروپاتی دیابتی، بیشتر است. برای انجام ورزش :
هروز حداقل به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیاده‌روی کنید
با گذشت چند روز، سرعت خود را تا جایی افزایش دهید که ضربان قلب شما بیشتر از حد نرمال شود.
شنا، دوچرخه سواری و دیگر ورزش‌های قلبی عروقی را به برنامه روزانه خود اضافه کنید.
یوگا و مدیتیشن را یاد بگیرید تا به شما کمک کند که انعظاف‌پذیر بمانید.
چگونه از خواب رفتگی دست و پا جلوگیری کنیم؟
خواب رفتن دست و پا همیشه قابل پیشگیری نیست. به عنوان مثال، اگر در حین خواب ، بازوی شما در زیر بدن تان قرار گرفته باشد، احتمالاً نمی‌توانید از بی‌حس شدن دست و پا جلوگیری کنید. با این حال برای کاهش وقوع یا شدت سوزش در دست و پا، می‌توانید کارهایی انجام دهید. به عنوان مثال استفاده از اسپلینت مچ در شب می‌تواند فشار روی عصب دست را کم کرده و به رفع علائم ناشی از پارستزی که در شب احساس می‌کنید ، کمک می‌کند.
برای جلوگیری از سر شدن مزمن دست و پا نکات زیر را رعایت کنید:
در صورت امکان از انجام حرکات تکراری خودداری کنید.
اگر نیاز است که حرکات تکراری انجام دهید، در بین انجام آنها مکرراً استراحت کنید.
اگر مجبور هستید که برای مدت طولانی بنشینید، هر زمان که ممکن است از جا بلند شوید و در اطراف حرکت کنید.
اگر دیابت یا هر بیماری مزمن دیگری دارید، مراقبت‌های دقیق و رسیدگی به وضعیت بیماری، احتمال ابتلا به خواب رفتن و بی‌حس شدن دست و پا را کاهش خواهد داد.
دکتر مهدی احمدی
دکتر سمیرا عشاقی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان
جهت مشاهده صفحه اینستاگرام طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان کلیک کنید.
بیشتر بخوانید :
تشخیص و درمان انحراف ستون فقرات
درمان مورتون نوروما چگونه است؟
درمان انحراف شست پا (بونیون یا هالوکس والگوس)
درد استخوان دنبالچه در بارداری و عفونت دنبالچه
کمردرد در کودکان | علل و درمان
ارتوكين تراپی برای آرتروز مفصل