پارگی منیسک زانو
منیسک یکی از قسمت‌های مهم زانو است این قسمت نقش ضربه‌گیر را در زانو برعهده دارد و باعث استحکام زانو می‌شود. پارگی در منیسک از چرخش زانو جلوگیری می‌کند و باعث درد و قفل شدن آن می‌شود. آسیب به منیسک به ویژه در بین ورزشکاران شایع است. در ادامه این مقاله از سایت متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان به علل و علائم پارگی منیسک زانو ، روش های پیشگیری و تشخیص آن می پردازیم.
منیسک زانو چیست؟
منیسک ساختاری در مفصل زانو است که فضای بین استخوان ران (استخوان ران) و درشت نی (استخوان ساق پا) را پوشانده و به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کند. در هر زانو دو منیسک وجود دارد- یکی در داخل (منیسک داخلی) و دیگری در خارج (منیسک جانبی).
هر کدام از غضروف فیبرو قوی ساخته شده‌اند و به شکل هلال یا حرف ‘C’ هستند. این منیسک‌ها شبیه پایه‌های بادکشی هستند که با دقت به شکل سطوح مفصلی استخوان ران و درشت نی قالب‌گیری می‌شوند.
منیسک چه کار می‌کند؟
شکل و اندازه منیسک به آن این امکان را می‌دهد تا چندین عملکرد را انجام دهد. هنگامی که می‌ایستید، وزن شما به طور مساوی از پاها تا زانو تحمل می‌شود. فشاری که این وزن بر روی زانو وارد می‌کند در حین راه رفتن، دویدن و پریدن حتی بیشتر می‌شود. منیسک به عنوان بالشتک عمل می‌کند تا از ساییده شدن استخوان های مفصل زانو بر روی یکدیگر و ایجاد آسیب جلوگیری کند. همچنین وزن بدن را به طور مساوی در سراسر مفصل زانو منتقل می‌کند. این تقسیم بار به جلوگیری از آسیب دیدگی زانو کمک می‌کند و برای عملکرد و سلامت زانو بسیار مهم است.
آسیب به منیسک می‌تواند بر توانایی زانو برای عملکرد طبیعی تأثیر بگذارد. شایع‌ترین نوع آسیب منیسک پارگی منیسک است.
مطالعه بیشتر : روش های پیشگیری و درمان خشکی کمر
علت پارگی منیسک
دو نوع اصلی پارگی منیسک وجود دارد. پارگی منیسک ناشی از ضربه، اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که یک ورزشکار به سرعت بدن خود را بچرخاند. در حالی که پا در جای خود روی زمین قرار دارد، روی زانو بچرخد. پارگی دژنراتیو منیسک در اثر سایش در طول زمان ایجاد می‌شود و معمولا افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- پارگی‌های ناشی از ضربه
پارگی‌های ضربه‌ای در منیسک معمولاً در حین چرخش شدید زانو اتفاق می‌افتد. و در بین بازیکنان ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و فوتبال رایج است. اما این پارگی‌ها می‌توانند در طول هر فعالیتی که شامل چرخش زانو باشد رخ دهند. در موارد نادرتر، زانو زدن مکرر یا بلند شدن از حالت نیمه نشستن هنگام بلند کردن چیزی، می‌تواند منجر به پارگی شود.
- پارگی‌های دژنراتیو (آتروماتیک)
پارگی‌های دژنراتیو یا آتروماتیک معمولاً در افراد مسن‌تر و در اثر انحطاط و تخریب ساختار منیسک ایجاد می‌شوند. افراد مبتلا به پارگی دژنراتیو ممکن است زانوی خود را پیچانده و پارگی را تسریع کرده باشند. با این حال، الگوی پارگی در یک پارگی دژنراتیو بسیار متفاوت از یک پارگی تروماتیک است. این موضوع مهم است زیرا درمان پارگی دژنراتیو ممکن است بسیار متفاوت از درمان پارگی تروماتیک باشد.
علائم پارگی منیسک چیست؟
علامت اصلی پارگی منیسک درد در مفصل زانو است. احساس قفل شدن یا گرفتگی نیز ممکن است در زانو احساس شود و اغلب ملتهب (متورم) می‌شود. همچنین ممکن است احساس ضعف در ساق پا و احساس خالی کردن زانو یا «جابه‌جایی» وجود داشته باشد. این به این دلیل است که بافت تکه یا جابجا شده ناشی از منیسک پاره و تورم در زانو می‌تواند بر عضلات ران که از عملکرد زانو پشتیبانی می‌کنند تأثیر بگذارد.
درد معمولاً هنگام تحمل وزن بر روی زانوی آسیب دیده و یا هنگام پیچ خوردن، یا چرخش روی زانو، در زانو بالای منیسک احساس می‌شود، مانند هنگام سوار شدن و خارج شدن از ماشین. به خصوص بالا یا پایین رفتن از پله‌ها ممکن است دردناک باشد و همچنین ممکن است باعث افزایش تورم در زانو شود.
پارگی منیسک چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک کارهای زیر را انجام می‌دهد:
- یک ارزیابی کامل انجام می‌دهد که شامل بررسی دقیق آسیب، علائم و سابقه سلامتی شما است.
- آزمایشات ویژه‌ای را برای اندازه‌گیری دامنه حرکت (میزان حرکت) در زانوی شما انجام می‌دهد و مشخص می‌کند که کدام حرکات و موقعیت‌های خاص علائم شما را افزایش می‌دهند.
- از یک سری آزمایش استفاده می‌کند که به منیسک فشار وارد کند تا مشخص شود که آیا منیسک آسیب دیده است یا خیر.
- نتایج این آزمایشات ممکن است نشان‌دهنده نیاز به آزمایشات تشخیصی بیشتر مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) -یا ارجاع به یک جراح ارتوپد برای مشاوره باشد.
آیا پارگی منیسک به خودی خود بهبود می‌یابد؟
منیسک منبع خون محدودی دارد و بنابراین توانایی محدودی برای بهبودی خود به خود دارد. فقط یک سوم قسمت بیرونی منیسک حاوی رگ‌های خونی، که برای بهبودی لازم است، می‌باشد. این منطقه به عنوان ‘منطقه قرمز’ شناخته می‌شود. دو سوم داخلی منیسک بدون عروق است (به این معنی که خون در آن وجود ندارد) و همچنین به عنوان ‘منطقه سفید’ شناخته می‌شود. بیشتر پارگی‌های منیسک که ناحیه سفید را تحت تأثیر قرار می‌دهند به خودی خود بهبود نمی‌یابند.
آیا می‌توانید با پارگی منیسک راه بروید؟
پیاده روی ساده و سایر فعالیت هایی که نیازی به چرخش، تغییر جهت سریع و غیره ندارند. معمولاً پس از پارگی منیسک به خوبی قابل تحمل هستند. پارگی می‌تواند در طول زمان پیشرفت کند، اما سرعت پیشرفت به طور کلی تدریجی و بسیار متغیر است. درد اصولا نشان دهنده وضعیت است، اگر پارگی بدتر شود، به طور کلی درد افزایش می‌یابد.
صفحه اینستاگرام متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان
اگر منیسک پاره شده را بدون درمان رها کنید چه اتفاقی می‌افتد؟
پارگی‌های درمان نشده می‌توانند با گذشت زمان پیشرفت کرده و بدتر شوند. پیشرفت پارگی منیسک می‌تواند خطر ابتلا به آرتریت دژنراتیو زانو را افزایش دهد. بنابراین پارگی منیسک باید سریع تشخیص داده شود و به موقع درمان شود.
آیا می‌توان از این آسیب یا وضعیت پیشگیری کرد؟
در حال حاضر تحقیقات کمی برای پشتیبانی از منیسک در برابر ورزش یا سایر مداخلات مانند بریس برای پیشگیری از آسیب‌های منیسک وجود دارد. با این حال، شما می‌توانید برای کمک به بهبود آمادگی جسمانی خود و تا حد امکان زانوهای خود را قوی و سالم نگه دارید. تمرین‌هایی که می‌تواند به قوی نگه داشتن زانوهای شما کمک کند عبارتند از:
- ورزش منظم برای کمک به تقویت ماهیچه‌هایی که از زانوهای شما حمایت می‌کنند.
- فعال ماندن بدن به منظور آمادگی بدن برای انجام یک ورزش یا فعالیت شدید.
- اجتناب از چرخش یا پیچ خوردن سریع در حالی که پای شما روی زمین قرار دارد. به منظور کمک به جلوگیری از فشار به زانو که می‌تواند باعث پارگی منیسک شود.
- در صورتی که از قبل مشکلات زانو دارید، فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند تا یک برنامه آمادگی جسمانی برای زانوهای خود ایجاد کنید. برخی از تمرینات برای کسانی که سابقه زانو درد
- دارند بهتر از سایرین است. بسیاری از تمرینات را می‌توان برای تناسب با نیازهای خاص شما تغییر داد