آشنایی با روشهای درمان پارگی منیسک
درمانهای غیرجراحی، مانند داروهای ضد التهابی و توانبخشی با فیزیوتراپیست ممکن است به برخی از افراد مبتلا به پارگی منیسک کمک کند. سایر بیماران به جراحی نیاز خواهند داشت، که معمولاً شامل کوتاه کردن یا ترمیم منیسک است. درمان همچنین ممکن است به تروماتیک یا دژنراتیو بودن پارگی بستگی داشته باشد. در ادامه این مقاله از سایت متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان به بررسی روشهای درمان پارگی منیسک و نقش فیزیوتراپیست در درمان آن میپردازیم. همچنین در بخش پایانی شما را با جراحی پارگی منیسک آشنا میکنیم.
یک برنامه فیزیوتراپی غیرجراحی اغلب ابتدا بر کاهش درد و حفظ حرکت کامل زانو تمرکز دارد. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی خوراکی (مانند ایبوپروفن) نیز ممکن است تجویز شود. پس از کاهش درد آسیب اولیه و بازیابی حرکت زانو، درمان ممکن است به سمت تقویت عضلانی حرکت کند. تزریق پلاکت غنی از پلاسما (PRP) ممکن است برای برخی از بیماران مفید باشد.
پارگیهای دژنراتیو ممکن است دارای هیچ قطعه جدا شدهای از منیسک نباشد که باعث ایجاد علائم مکانیکی در زانو شود. این موارد اغلب بدون جراحی از طریق درمان محافظه کارانه قابل درمان هستند. پارگیهای دژنراتیو تکه تکه شده و بیشتر پارگی های حاد و تروماتیک نیاز به جراحی دارند.
نقش فیزیوتراپیست در درمان پارکی منیسک
پارگی منیسک اغلب بدون جراحی قابل کنترل است. یک دوره کوتاه درمانی توسط فیزیوتراپیست میتواند به تعیین اینکه آیا زانوی شما بدون جراحی بهبود مییابد یا خیر کمک کند. فیزیوتراپیست میتواند به کنترل درد و تورم در ناحیه زانو کمک کند و برای بازگرداندن قدرت و تحرک کامل به زانو با شما همکاری کند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مطالعه بیشتر : پارگی منیسک زانو | علل، علائم و روش های تشخیص
درمان دستی
فیزیوتراپیست ممکن است برای کمک به کاهش تورم و سفتی و بازگرداندن عملکرد عضلات اطراف زانو، از درمان دستی استفاده کند- درمان دستی که ممکن است شامل ماساژ، کشش یا حرکت مفصل باشد.
استفاده از یخ
فیزیوتراپیست کمپرسهای یخ را روی زانو قرار میدهد تا به کنترل هر گونه درد و تورم کمک کند و ممکن است به شما توصیه کند که از یخ در خانه استفاده کنید. تورم یک ‘راهنمای’ مهم در طول توانبخشی است و میتواند سطح توانایی و بهبودی شما را نشان دهد. اگر افزایش تورم را تجربه کنید، فیزیوتراپیست برنامه درمانی یا سطح فعالیت شما را اصلاح میکند تا مطمئنترین و موثرترین بهبودی را برای شما تضمین کند.
فشردهسازی
فیزیوتراپیست ممکن است استفاده از بانداژ فشاری، یا جوراب ساق بلند را برای کمک به کاهش یا جلوگیری از تجمع بیشتر ادم (تورم) توصیه کند. ممکن است فیزیوتراپیست از این موارد به عنوان بخشی از درمانهای معمولی استفاده کرده و به شما و خانوادهتان یاد دهد که چگونه از آنها در خانه استفاده کنید.
تحریک الکتریکی عصبی عضلانی
ممکن است فیزیوتراپیست از درمانی به نام تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES) استفاده کند. تحریک الکتریکی عصبی عضلانی، از جریان الکتریکی برای تحریک یا انقباض ملایم عضلات اطراف زانو به منظور کمک به بهبود قدرت آنها استفاده میکند.
دستگاههای کمکی
ممکن است در کوتاه مدت استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر ضروری باشد. فیزیوتراپیست توصیههایی در مورد اینکه کدام دستگاه برای شما بهتر است ارائه میدهد و نحوه استفاده صحیح از آن را به شما آموزش میدهد.
تمرینات تقویتی
فیزیوتراپیست تمریناتی را برای تقویت و حفظ قدرت در طول ریکاوری طراحی میکند و به بازگرداندن حرکت کامل به زانو کمک میکند. با توجه به شرایط مخصوص شما یک برنامه تمرینی در خانه به شما ارائه میشود. تقویت عضلات اطراف زانو و سرتاسر ساق پا به کاهش فشار روی بافت در حال بهبود زانو کمک میکند.
مشاوره آمادگی جسمانی
با بهبودی، فیزیوتراپیست شما را در مورد راههایی برای بهبود و حفظ سطح آمادگی جسمانی و فعالیت راهنمایی میکند و به شما کمک میکند که متوجه شوید چه زمانی برای بازگشت به فعالیت کامل آماده هستید.
جراحی پارگی منیسک
در صورت نیاز به جراحی، آرتروسکوپی زانو رایجترین روش است. برشهای کم تهاجمی در زانو با استفاده از آرتروسکوپ (یا «اسکوپ»)، یک دوربین فیبر نوری که با ابزارهای جراحی تخصصی ثابت میشود، ایجاد میشود. این ابزارها امکان کوتاه کردن (برداشتن) دقیق قطعات منیسک یا در برخی موارد، ترمیم پارگی منیسک با بخیه را فراهم میکنند.
از آنجایی که منیسک نقش مهمی در سلامت و عملکرد طولانی مدت زانو دارد، جراح همیشه سعی می کند هر بخشی از منیسک را که دارای خون و پتانسیل التیام است حفظ و ترمیم کند. بیشتر پارگیهای منیسک در قسمت ‘فاقد عروق خونی’ منیسک رخ میدهد و قابل ترمیم نیست. در این حالت، قسمت پارگی منیسک برداشته میشود. اگر پارگی بزرگ باشد و در قسمتی از منیسک با خون رسانی مناسب رخ دهد، ممکن است ترمیم انجام شود.
در برخی از پارگیهای منیسک دژنراتیو، قسمتی تکه تکه میشود و این تکه شل باعث علائم گرفتگی یا قفل شدن زانو میشود، که ممکن است نیاز به درمان جراحی داشته باشد. با این حال، ترمیم به طور کلی گزینه رایجی نیست، زیرا در بیشتر موارد، ناحیه منیسک آسیب دیده منبع عروقی ضعیفی دارد و بنابراین قابل ترمیم نیست. درمان جراحی اغلب شامل برداشتن قطعه پاره شده است.
توانبخشی بعد از جراحی
بیمارانی که پارگیهای جدیتر مینیسک دارند، یا کسانی که با انجام یک دوره فیزیوتراپی نتیجهای نمیگیرند، ممکن است برای ترمیم زانوی آسیبدیده به جراحی نیاز داشته باشند. برداشتن غضروف پاره شده با جراحی (روشی به نام منیسککتومی) معمولاً یک روش ساده است که به یک دوره فیزیوتراپی پس از جراحی نیاز دارد. بسیاری از افراد پس از تقریباً 4 ماه درمان میتوانند به سطح قبلی فعالیت خود از جمله ورزش بازگردند.
برداشتن منیسک
پس از یک منیسکتومی ساده، توانبخشی شما احتمالاً مشابه آسیب های منیسک غیر جراحی خواهد بود. ممکن است فیزیوتراپیست از یخ و فشرده سازی برای کنترل درد و تورم استفاده کند و نحوه استفاده از این درمانها را در خانه به شما آموزش میدهد. تمرکز درمان بر کمک به بازگرداندن قدرت و حرکت از طریق یک سری تمرینات انجام شده در کلینیک و در خانه و همچنین با درمان دستی خواهد بود. در ابتدا، این احتمال وجود دارد که برای پیادهروی باید از عصا یا واکر استفاده کنید. فیزیوتراپیست به شما کمک می کند تا وزن خود را به تدریج روی زانو قرار دهید تا بایستید یا راه بروید تا به منیسک و سایر بافتهای مفصل این امکان را بدهید که به آرامی با افزایش فشار سازگار شوند.
ترمیم مینیسک
گاهی اوقات جراح شما تصمیم میگیرد که مینیسک پاره شده را به جای برداشتن، ترمیم کند. مطالعات تحقیقاتی نشان میدهد که اگر ترمیم منیسک امکان پذیر باشد، میتواند خطر ابتلا به آرتریت را در سنین بالاتر کاهش دهد. توانبخشی پس از ترمیم منیسک کندتر و گستردهتر از برداشتن منیسک است زیرا بافت ترمیم شده باید در حین بهبود محافظت شود. نوع تکنیک جراحی انجام شده، میزان آسیب شما و ترجیحات جراح اغلب تعیین می کند که چقدر سریع میتوانید وزن خود را روی پایتان قرار دهید، استفاده از عصا را متوقف کنید و به فعالیتهای قبلی خود بازگردید.
صفحه اینستاگرام متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان
پس از جراحی برای ترمیم منیسک، فیزیوتراپیست:
- به شما کمک میکند تا درد و تورم را کنترل کنید.
- شما را برای قراردادن تدریجی وزن روی زانو راهنمایی میکند تا غضروف به آرامی با افزایش فشار سازگار شود.
- به بازیابی دامنه حرکتی زانو و ساق پا کمک میکند.
- تمریناتی را به شما آموزش میدهد تا به بازیابی قدرت عضلانی شما کمک کند.
بازگشت به فعالیت
چه منیسک پاره شده شما به خودی خود بهبود یابد و چه نیاز به جراحی داشته باشد، فیزیوتراپیست نقش مهمی در کمک به بازگشت شما به فعالیتهای قبلی خواهد داشت. فیزیوتراپیست به شما کمک میکند تا راه رفتن را بدون استفاده از عصا و واکر پاها یاد بگیرید و فعالیتهایی مانند بالا و پایین رفتن از پلهها را به راحتی انجام دهید.
بازگشت به کار
اگر شغل یا سبک زندگی سختی دارید، فیزیوتراپیست میتواند به شما کمک کند تا به این فعالیتها بازگردید و نحوه انجام آنها را بهبود ببخشید.
بازگشت به ورزش
اگر ورزشکار هستید، ممکن است به دوره توانبخشی گستردهتری نیاز داشته باشید. فیزیوتراپیست شما به شما کمک میکند تا قدرت، استقامت، انعطاف پذیری و هماهنگی خود را به طور کامل بازیابید تا به حداکثر قدرت برای بازگشت به ورزش و جلوگیری از آسیب مجدد کمک کند. بازگشت به ورزش از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است و به میزان آسیب، روش جراحی خاص، ترجیح جراح و نوع ورزش بستگی دارد. فیزیوتراپیست شما این عوامل را هنگام طراحی و تنظیم برنامه توانبخشی شما در نظر میگیرد و با جراح شما همکاری نزدیکی خواهد داشت تا تصمیم بگیرد که چه زمانی بازگشت به ورزش و سایر فعالیتها برای شما بیخطر است.
مطالب پیشنهادی:
پاسخ به سوالات رایج آب آوردن زانو
روش های پیشگیری و درمان خشکی کمر