بیماری مورتون نوروما چیست؟

بیماری مورتون نوروما یک تورم خوش‌خیم (غیر سرطانی) در امتداد یک عصب در پا است که احساس را از انگشتان پا منتقل ‌می‌کند. دلیل اینکه عصب شروع به تورم ‌می‌کند، ناشناخته است. اما هنگا‌می‌که تورم شروع ‌می‌شود، استخوان‌ها و رباط‌ها به اعصاب فشار آورده و موجب تحریک و التهاب بیشتر ‌می‌شوند. این فرآیند باعث سوزش، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و سایر احساسات غیر طبیعی در انگشتان پا ‌می‌شود. مورتون نوروما همچنین نوروم انگشتی، نوروم کف پا یا نوروم جلوی پا نامیده ‌می‌شود.مورتون نوروما معمولا بین انگشتان سوم و چهارم ایجاد ‌می‌شود. در موارد کمتری، این مورد بین انگشتان دوم و سوم ایجاد ‌می‌شود. مکان‌های دیگر نادر هستند. همچنین پدیدار شدن مورتون نوروما ‌به‌طور همزمان در هر دو پا نادر است.

این وضعیت در زنان، احتمالا به‌دلیل پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و پنجه باریک، نسبت به مردان رایج‌تر است. نوروم مورتون به خودی خود ناپدید ‌می‌شود. معمولا، علائم بسته به نوع کفشی که ‌می‌پوشید و زمانی که روی پاهای خود ‌می‌ایستید ظاهر شده و ناپدید ‌می‌شوند. گاهی علائم به‌طور کامل از بین ‌می‌روند. بیش از ۸۰% افراد مبتلا به نوروم مورتون به درمان محافظه‌کار پاسخ خواهند داد. برای اقلیت افرادی که علائم ناتوان کننده دارند، جراحی ممکن است یک گزینه باشد.

اگر علائم مورتون نورومایی دارید که با پوشیدن کفش‌های راحتی و پهن بهبود نمی‌یابند، برای دیدن پزشک وقت ملاقات بگیرید. اکثر افراد پس از یک دوره مراقبت محافظه‌کارانه که شامل فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی، استراحت، تزریق و تغییرات در پوشش‌های پا ‌می‌شود، عملکرد کامل خود را مجددا به دست ‌می‌آورند. حائز اهمیت است که هنگامی‌که درد کاهش ‌می‌یابد و حرکت و قدرت باز ‌می‌گردند، بیمار به تدریج به فعالیت‌های کامل خود باز ‌می‌گردد. آموزش فعالیت‌های روزانه یا انجام ورزش برای کاهش یا وقوع مجدد نوروم مورتون مفید است.

چرا دچار مورتون نوروما ‌می‌شویم؟

دانستن علل مورتون نوروما به افراد کمک خواهد کرد که بدانند آیا مبتلا به این بیماری شده‌اند و اینکه آیا باید اقدامات بیشتری انجام دهند یا خیر. به‌طور خلاصه، مورتون نوروما به علت به هم فشردگی مزمن عصب، تروما (آسیب تصادفی به عصب)، فشار و تحریک، به خصوص با افزایش بیش از حد و یا خمیدگی بیش از حد انگشتان پا به بالا (بالا بردن انگشتان پا به سمت بالا)، پوشیدن لباس‌های تنگ، کفش‌های پاشنه بلند، و خمیدگی بسیار زیاد یا بیش از اندازه انگشتان پا به پایین (چرخش انگشتان پا به سمت پایین) ایجاد ‌می‌شود.

عصب متداولی که تحت تأثیر قرار ‌می‌گیرد، عصب انگشتی است. در یک مطالعه، نوروم مورتون به‌علت تخریب یا نابودی اعصاب و شریان‌هایی است که از رشد بیش از حد بافت پیوندی (یا زخم) در ناحیه آسیب ایجاد ‌می‌شود. نظریه دیگری در مورد علت مورتون نوروما، اختلال در اعصاب به علت انسداد یا زخم شریان‌هایی است که وظیفه تغذیه این اعصاب را به عهده داشته و منجر به ایسکمی (کم خونی موضعی) یا از دست دادن اکسیژن در این اعصاب ‌می‌شوند. نوروم مورتون، که در پایه انگشتان سوم و چهارم رخ ‌می‌دهد نوروم کف پا یا نوروم انگشتی، نیز نامیده ‌می‌شود. این نام موقعیت آن را در ساختمان پا بین استخوان‌های کف پا (استخوان از انگشتان تا ناحیه نیمه پا) توصیف ‌می‌کند. تقریبا پنج زن به یک مرد دارای نوروم مورتون بوده و معمولا در میان سنین ۱۵ تا ۵۰ سال این بیماری وجود دارد.

نشانه‌های این بیماری کدامند؟

مهم ترین علائم مورتون نوروما عبارت اند از:

یک درد متناوب در انگشتان پا که در حملات فردی رخ ‌می‌دهند، احساس ‌می‌شود

یکی از علائم اصلی نوروم مورتون، دردهای متناوب است که هر هفته در دو حمله اتفاق ‌می‌افتد و پس از آن برای مدت زیادی (حدود یک سال) وجود ندارد. این دردهای مکرر در انگشتان به علت تحریک عصب آسیب دیده، معمولا به دلیل تحمیل وزن اتفاق ‌می‌افتد. ویژگی‌های دیگر این درد عبارتند از:

درد از قسمت کروی به پنجه یا پا گسترش ‌می‌یابد. حملات درد ‌می‌تواند از چند دقیقه تا چند ماه، با مدت زمان طولانی بدون علائم، طول بکشد. در طول این حملات، ناحیه نوروما با لمس دردناک ‌می‌شود. مناطق آسیب‌دیده احتمالا بین انگشتان دوم و سوم پا، یا بین انگشتان سوم و چهارم خواهد بود. درد متناوب بوده و با پیاده‌روی، دویدن، چمباتمه زدن، ایستادن ‌به‌طور کامل بر روی انگشتان پا، و پوشیدن کفش‌های تنگ و پاشنه بلند، بدتر ‌می‌شود. اگر نوروما به اندازه کافی باشد، درد در طول راه رفتن طبیعی نیز بروز خواهد کرد.

احساس سوزن شدن یا بی‌حسی

با مورتون نوروما، اغلب سوزن سوزن شدن، سوزش، یا بی‌حسی در ناحیه آسیب دیده، گاهی اوقات همراه تیر کشیدن که از همان منطقه شروع ‌می‌شود، نیز وجود دارد.

تیر کشیدن، احساس سوزن سوزن شدن، سوزش، یا بی‌حسی، همه علائم عصب آسیب دیده هستند.
احساسات سوزش و سوزن سوزن شدن شبیه به احساس “گز گز کردن” در منشا نوروما است.

چیزی را در داخل قسمت کروی پا احساس ‌می‌کنید

با این نوع از نوروما، اغلب حس ‌می‌شود که چیزی درون قسمت کروی پا وجود دارد. بیمار کفش خود را درآورده و پایی را که تحت تأثیر است جمع ‌می‌کند و از اینکه چطور و چرا درد شروع ‌می‌شود، متعجب است. این نیز حسی است که ‌می‌تواند بیاید و برود، و برای مدت زمان طولانی ناپدید شود.

راه‌های تشخیص این بیماری توسط پزشکان

پزشکان برای تشخیص قطعی مورتون نوروما از راه‌های زیر استفاده ‌می‌کنند:

ارزیابی فیزیکی

پزشک براساس ماهیت و موقعیت درد پای بیمار شک ‌می‌کند که او مبتلا به نورومای مورتون است. او ممکن است سوالاتی در مورد کفش‌های بیمار بپرسد – اینکه او معمولا چه نوع کفش‌هایی را ‌می‌پوشد و اینکه آیا این کفش‌ها پاشنه بلند و یا پنجه باریک هستند یا خیر. برای پی بردن به سایر علل درد پا، پزشک ممکن است سؤالاتی را درباره سابقه پزشکی بیمار، به‌خصوص تاریخچه آرتروز، مشکلات عصب و عضلات یا آسیب قبلی به پا یا ران، بپرسد.

معاینه پا

به منظور تأیید تشخیص، پزشک پاهای بیمار را معاینه خواهد کرد. او به دنبال مناطق حساس، متورم، بی‌حس، ضعف عضلانی و مناطق دارای حرکت محدود خواهد گشت. برای بررسی نوروم مورتون، پزشک دو طرف پای بیمار را فشار ‌می‌دهد. فشار دادن باید نوروم را فشرده کرده و سبب درد معمولی او شود. در بعضی موارد، پزشک در ناحیه لبه بین انگشتان تحت تاثیر، متوجه بی‌حسی ‌می‌شود. درد در دو یا چند نقطه از یک پا، مانند بین انگشتان دوم و سوم و انگشتان سوم و چهارم، به احتمال زیاد نشان‌دهنده التهاب مفاصل پاست تا مورتون نوروما.

آزمایشات تصویربرداری

بر اساس معاینات فیزیکی، پزشک معمولا ‌می‌تواند نوروم مورتون را بدون آزمایش دیگری تشخیص دهد. یک اشعه ایکس از پا ممکن است دستور داده شود تا اطمینان حاصل شود که شکستگی تنشی استخوان وجود ندارد، اما نوروم واقعی را نشان نمی‌دهد. اگر تشخیص مشکوک باشد، پزشک ممکن است از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) پا استفاده کند.