بونیون یا هالوکس والگوس
بونیون یا هالوکس والگوس برجستگی استخوانی دردناکی است که در قسمت داخلی پا در مفصل انگشت بزرگ پا ایجاد میشود. از بونیون اغلب به هالوکس والگوس یاد میشود.
بونیونها به آرامی رشد میکنند. فشار روی مفصل انگشت شست باعث خم شدن انگشت شست به سمت انگشت دوم میشود. با گذشت زمان، ساختار طبیعی استخوان تغییر میکند و در نتیجه برجستگی استخوان ایجاد میشود. این تغییر شکل به تدریج افزایش مییابد و ممکن است پوشیدن کفش یا راه رفتن را دردناک کند.
هر کسی میتواند دچار انحراف شست پا شود، اما بیشتر در خانمها دیده میشود. بسیاری از خانمها کفشهای باریک و تنگ میپوشند که انگشتان پا را به هم فشرده میکند که این امر احتمال ایجاد، بدتر شدن و ایجاد علائم دردناک را به وجود میآورد. در بیشتر موارد، دردهالوکس والگوس با پوشیدن کفشهای پهن تر و ایجاد فضای مناسب برای انگشتان پا و استفاده از سایر روشهای درمانی ساده برای کاهش فشار روی انگشت شست تسکین مییابد.
آناتومی
انگشت شست پا از دو مفصل تشکیل شده است. بزرگترین مفصل متاتارسوفالانژ (MTP) است، جایی که اولین استخوان بلند پا (متاتارس) به اولین استخوان انگشت پا (فالانکس) متصل میشود.
بونیونها در محل اتصال MTP ایجاد میشوند.
بونیون چیست؟
هنگامی که استخوانهای تشکیل دهنده مفصل MTP از حالت تراز خارج میشوند، بونیون تشکیل میشود: استخوان طولانی متاتارس به سمت داخل پا تغییر شکل میدهد و استخوانهای فالانکس انگشت شست بزرگ به سمت انگشت دوم کج میشوند. مفصل MTP بزرگتر شده و از داخل قسمت جلوی پا بیرون میزند. مفصل بزرگ شده اغلب ملتهب است. کلمه “بونیون” از کلمه یونانی شلغم آمده است و برجستگی داخل پا به طور معمول مانند یک شلغم قرمز و متورم به نظر میرسد.
پیشرفت بونیون
بونیونها به صورت کوچک شروع میشوند اما معمولاً با گذشت زمان بدتر میشوند (به خصوص اگر فرد همچنان کفشهای تنگ و باریک بپوشد). از آنجا که مفصل MTP با هر مرحله خم میشود، هرچه عضله بزرگتر شود، راه رفتن دردناک تر و دشوارتر میشود. هالوکس والگوس پیشرفته میتواند ظاهر پا را بسیار تغییر دهد. در هالوکس والگوسهای شدید، انگشت شست پا ممکن است تا انتها زیر انگشت دوم یا روی آن قرار بگیرد. فشار انگشت شست ممکن است انگشت دوم را از تراز خارج کرده و باعث تماس آن با انگشت سوم شود. در جایی که انگشتان پا به یکدیگر مالیده میشوند ممکن است پینه ایجاد شود و باعث ناراحتی بیشتر و مشکل در راه رفتن شود.
مشکلات پا مربوط به بانیون
در بعضی موارد، بزرگ شدن مفصل MTP ممکن است منجر به بورسیت شود، یک وضعیت دردناک که در آن کیسه پر از مایع (بورسا) که استخوانهای نزدیک مفصل را محافظت میکند، ملتهب میشود. اگر غضروف مفصلی نرم که مفصل را میپوشاند در اثر عدم لغزش هموار مفصل آسیب ببیند، ممکن است منجر به درد مزمن و آرتروز شود.
بونیون نوجوانان
علاوه بر بونیون معمولی، انواع دیگری از بونیون وجود دارد. همان طور که از نام آن پیداست، بونیونهایی که در افراد جوان ایجاد میشود، بونیونهای نوجوانی نامیده میشوند. این بونیونها بیشتر در دختران بین ۱۰ تا ۱۵ سال دیده میشود. در حالی که بونیون در بزرگسالان اغلب حرکت در مفصل MTP را محدود میکند، در یک فرد جوان مبتلا به بونیون میتواند انگشت شست پا به سمت بالا و پایین حرکت کند. با این حال ممکن است انحراف شست پا کوچک نوجوانی دردناک باشد و پوشیدن کفش را دشوار کند.
برخلاف بونیونهای بزرگسالان که معمولاً با پوشیدن کفشهای باریک و تنگ در درازمدت ایجاد میشوند بونیونهای کوچک نوجوانی اغلب ژنتیکی هستند و در خانواده ارثی میباشد.
بونیونت
بونیونت یا “بونیون خیاط” در قسمت خارجی پا نزدیک پایه انگشت کوچک پا ایجاد میشود. اگر چه یک جای متفاوت از پا است، بونیونت کاملاً شبیه بونیون است. ممکن است دچار بورسیت دردناک و یک برجستگی سفت یا پینه برآمده شوید.
علت
بونیون یا انحراف شست پا ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:
پوشیدن کفشهای نامناسب – به ویژه کفشهایی با فضای انگشت باریک و نوک تیز که انگشتان پا را به حالت غیرطبیعی تحت فشار قرار میدهد
وراثت – بعضی از افراد به صورت ارثی پاهایی دارند که به دلیل شکل و ساختار آنها بیشتر در آنها هالوکس والگوس ایجاد میشود
داشتن یک بیماری التهابی، مانند آرتریت روماتوئید، یا یک بیماری عصبی عضلانی، مانند فلج اطفال
علائم
علاوه بر برجستگی قابل مشاهده در قسمت داخلی پا، علائم بانیون میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد و حساسیت
- قرمزی و التهاب
- پوست سفت شده در کف پا
- پینه یا شکل ذرت مانند روی برجستگی
- سفتی و محدودیت حرکت در انگشت شست، که ممکن است منجر به مشکل در راه رفتن شود
معاینه پزشک
معاینه فیزیکی
پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی، سلامت عمومی و علائم شما سوال خواهد کرد. او معاینه دقیق پای شما را انجام میدهد. اگر چه احتمالاً پزشک شما میتواند بر اساس علائم و ظاهر انگشت انگشت شما، بونیون شما را تشخیص دهد، اما وی همچنین یک عکس برداری با اشعه ایکس را تجویز میکند.
اشعه ایکس
اشعه ایکس تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان را فراهم میکند. عکس برداری با اشعه ایکس به شما اجازه میدهد تا تراز انگشتان پا را بررسی کرده و به دنبال آسیب به مفصل MTP باشید. تراز بندی استخوانهای پای شما هنگام ایستادن یا نشستن تغییر میکند. پزشک شما هنگام ایستادن از شما عکس رادیوگرافی میگیرد تا به درستی استخوانهای پای شما را ببیند. وی از پرتوهای ایکس برای تعیین شدت انحراف شست پا و بهترین روش اصلاح آن استفاده خواهد کرد.
دکتر مهدی احمدی
دکتر سمیرا عشاقی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان
جهت مشاهده صفحه اینستاگرام طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان کلیک کنید.
بیشتر بخوانید :
تشخیص و درمان انحراف ستون فقرات
درمان مورتون نوروما چگونه است؟
عوارض نشستن طولانی مدت پشت میز